ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދީ ދުވެލި ހަލުވިވަމުން އަންނަ މިދަނޑިވަޅުގައި، ޑޮލަރުގެ ދަތިކަމަކީ ޤައުމުގެ އިޤްތިޞާދަށް ބޮޑު ގޮންޖެހުމަކަށް ވެފައިވާ ކަމެކެވެ. މި މައްސަލައަކީ އެތައް އަހަރެއް ވަންދެން ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ކުރިމަތިވަމުން އައި ކަމެއް ނަމަވެސް، މިހާރު މިވަނީ އިންތިހާއަށް ގޮސްފައެވެ. އެހެންކަމުން، މި މައްސަލައިގެ އަސްލު ސަބަބުތަކާއި އޭގެ ހައްލުތަކަށް ބަލައިލުމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ.
ޑޮލަރުގެ މައްސަލަ އުފެދެން ދިމާވާ ސަބަބުތައް:
ބޭރު މީހުންނަށް ލިބޭ ޑޮލަރު ބޭރަށް ދިއުމަކީ ޑޮލަރުގެ މައްސަލަ އުފެދުމުގެ މައިގަނޑު އެއް ސަބަބެވެ. ރާއްޖޭގައި މަސައްކަތްކުރާ ބޭރު މީހުން އެމީހުންގެ މުސާރައިގެ ބޮޑު ބައެއް އެމީހުންގެ ޤައުމުތަކަށް ފޮނުވަމުންދެއެވެ. މިއީ ރާއްޖެއިން ބޮޑު އަދަދެއްގެ ޑޮލަރު ބޭރުވެގެންދާ އެއް ސަބަބެވެ. މީގެ އިތުރުން، ރާއްޖޭގެ ގިނަ ރިސޯޓުތައް ބޭރުގެ ކުންފުނިތަކުން ހިންގާތީ ރާއްޖެއަށް ޑޮލަރު ނުވަނުމަކީވެސް މުހިންމު ސަބަބެކެވެ. ފަތުރުވެރިކަމުން ލިބޭ ޑޮލަރުގެ ބޮޑު ބައެއް ރާއްޖެއަށް ނުވަދެ، ސީދާ ބޭރު ކުންފުނިތަކަށް ދިއުމުން ޤައުމަށް ލިބެންވާ ބޮޑު އާމްދަނީއެއް ގެއްލެމުންދެއެވެ.
ދިވެހި ފައިސާ އެއްވެސް ޤައުމަކަށް ނުވިކުމަކީވެސް ޑޮލަރުގެ މައްސަލަ އުފެދުމުގެ އަނެއް މުހިންމު ސަބަބެވެ. ދިވެހި ރުފިޔާއަކީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ބާޒާރުގައި ވިއްކޭ ފައިސާއަކަށް ނުވުމުން، ރާއްޖެއަށް ބޭނުންވާ ޑޮލަރު ހޯދުމަށް ދަތިވެއެވެ. މީގެ ސަބަބުން، ރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދީ ދުވެލި ހީނަރުވެ، ބޭރު ފައިސާގެ ރިޒަރވް ދަށްވަމުންދެއެވެ.
ބޭންކުތަކަށް ބޭނުންވާ ވަރަށް ޑޮލަރު ނުލިބުމަކީވެސް މި މައްސަލައިގެ އަނެއް ބައެވެ. ބޭންކުތަކަށް ބޭނުންވާ ވަރަށް ޑޮލަރު ނުލިބުމުން، ވިޔަފާރިތަކަށާއި އާންމު ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންވާ ޑޮލަރު ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ދަތިވެއެވެ. މީގެ ސަބަބުން، އިމްޕޯޓް ކުރުމަށާއި ބޭރުގެ ޚިދުމަތްތައް ހޯދުމަށް ދަތިތަކާ ކުރިމަތިވެއެވެ.
ޑޮލަރުގެ މައްސަލައަށް ހައްލު ހޯދުމަށް އެޅިދާނެ ފިޔަވަޅުތައް:
ޑޮލަރުގެ މައްސަލައަށް ދާއިމީ ހައްލެއް ހޯދުމަށްޓަކައި، ސަރުކާރުންނާއި އަމިއްލަ ފަރާތްތަކުން އެކުގައި މަސައްކަތްކުރަންޖެހެއެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ ކަމަކަށް، ބޭރު މަސައްކަތްތެރިންގެ އަދަދު މަދުކުރުމަށް މަސައްކަތްކުރަންޖެހެއެވެ. ދިވެހިންނަށް ވަޒީފާގެ ފުރުޞަތުތައް އިތުރުކޮށް، ބޭރު މަސައްކަތްތެރިންގެ ބަދަލުގައި ދިވެހިން ބޭނުންކުރުމަށް އިސްކަންދޭންޖެހެއެވެ.
ދެވަނަ ކަމަކަށް، ރިސޯޓުތަކުގެ ވެރިފަރާތްތައް ދިވެހިންނަށް ހެދުމަށް މަސައްކަތްކުރަންޖެހެއެވެ. މިގޮތުން، ދިވެހި އިންވެސްޓަރުންނަށް ޚާއްޞަ ލުއިތަކެއް ދީގެން ނަމަވެސް، ރިސޯޓުތަކުގެ ވެރިކަން ދިވެހިންގެ އަތްމައްޗަށް ގެނައުމަށް މަސައްކަތްކުރަންޖެހެއެވެ. މިއާއެކު، ފަތުރުވެރިކަމުން ލިބޭ އާމްދަނީ ރާއްޖޭގައި ހިފެހެއްޓުމަށް ޤާނޫނީ ގޮތުން އެޅެންހުރި ފިޔަވަޅުތައް އަޅަންޖެހެއެވެ.
ތިންވަނަ ކަމަކަށް، ދިވެހި ރުފިޔާ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ބާޒާރުގައި ވިއްކޭނެ ގޮތް ހެދުމަށް މަސައްކަތްކުރަންޖެހެއެވެ. މިކަމަށްޓަކައި، ރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދު ވަރުގަދަކޮށް، ބައިނަލްއަޤްވާމީ މާލީ އިދާރާތަކުގެ އިތުބާރު ހޯދަންޖެހެއެވެ.
ހަތަރުވަނަ ކަމަކަށް، ރާއްޖޭގެ އެކްސްޕޯޓް އިތުރުކުރުމަށް މަސައްކަތްކުރަންޖެހެއެވެ. މަސްވެރިކަމާއި ދަނޑުވެރިކަން ފަދަ ދާއިރާތައް ތަރައްޤީކޮށް، ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ވިއްކޭ މުދަލުގެ އަދަދު އިތުރުކުރުމަށް މަސައްކަތްކުރަންޖެހެއެވެ.
